Dette er ei novelle. Alle personar og hendingar er fiktive.

Klokka er 15:32 ein heilt vanleg torsdag ettermiddag. No er det for vanlege arbeidsfolk berre éin dag igjen med slit, før helga kjem med øl, fotball, mirakelvibratorar og eit og anna satanisk offerritual. Filipinar-dama Sandy, nestleiar på korttidsavdelinga på den mest berykta sjukeheimen i Bergen og omland, har for tida ingen helgefri. Det er for lite folk til det.

Leiaren på korttidsavdelinga, den høge fyrstikkblondina som kanskje ikkje burde vere leiar, har ikkje vist seg på sjukeheimen denne veka, og ingen har motteke verken eigenmelding eller sjukemelding. Sandy tek no saka i eigne hender. Ho hoppar av bussen oppe ved hovudvegen ein stad langs det tett befolka Eidsvågneset, og trippar med lange, lette, leikne steg nedover bakken.

I den store hagen driv ein mann med skumle auge og plantar tuja-hekk. Han ser på Sandy med sine intense auge der ho openberrar seg føre han. Ho veit instinktivt kven det er. Det er ektemannen til leiaren, ein av dei mange hagemennene som utfører hageservice til kundane om sommaren, og vedlikehald av tilkomstveg om vinteren. Som den skarpe, oppegåande dama ho er, veit ho særs godt kva han tek i betaling for jobben sin.

«Hallaisen,» seier ho med ei stemme som skjelv lett. – «Er Sofie heime?»

«Ho er nede på Jæren med ungen vår,» svarer hagemannen. – «Var det noko du ville?»

«Ja, ho skal jo liksom vere på jobb!» seier Sandy. – «Ho er leiaren vår! Vi treng ho!»

«Hmm, ho sa til meg at ho hadde avspasering til gode. Dama har jo budd på jobb den siste tida. So ho tok med seg ungen og stakk i bilen sin tidleg måndag ettermiddag.»

«Vel, det burde ho jo ha sagt i frå til oss andre om. Vi ante ikkje dette.»

«Ho gav inntrykk av at ho hadde avtalt det med sjefen sin.»

«Sjefen hennar har ikkje sagt eit ord til oss.» Sandy ser på den uvanleg vakre hagen, synleg imponert. So snur ho seg mot den intense mannen igjen. – «Veit du når ho kjem tilbake igjen?»

«Inga aning. Vi snakkar ikkje so mykje saman. Vi jobbar so mykje begge to.» Han trekkjer på skuldrene. So får han eit skummelt smil om munnen. – «Bur du i nærleiken? Kunne du ha tenkt deg litt hjelp til hagen din?»

«Elles takk!» nærast spyttar Sandy ut. So vender ho blikket mot dei små, søte tuja-kvastane som er nyplanta i jorda. – «Fine planter, forresten. Kor kjøpte du dei?»

«Yrkeshemmelegheit…» Han flirer nifst slik at Sandy grøssar seg.

«Takk for opplysninga,» hostar ho ut, før ho snur på hælen og beinar opp den bratte bakken.

Oppe ved hovudvegen ringjer ho leiaren sitt hemmelege nummer medan ho står og ventar på bussen. Etter langt om lenge tek ho telefonen.

«H-hei, Sandy!» svarer ho på sitt breie Jæren-mål. – «Eg er litt oppteken a-akkurat no, og eg har fri!»

«Eg høyrer du er på Jæren,» seier Sandy bestemt. – «Kva gjer du der? Du skal jo vere på jobb!»

«Eg har laga avtale med seksjonsleiar, sjefen min, at eg kan avspasere. Men no ringjer du meg etter kontortid, so eg må nesten…»

«Kva skjer? Eg ante ingenting om noka avspasering. Og synest du dette er rette tidspunktet? Vi går jo dobbeltvakter heile gjengen for tida, fordi det ikkje er folk! Pia måtte nyleg gå nattevakt i tillegg til seinvakt! Ho måtte ta seg ein cowboystrekk på eit ledig rom i avdelinga, før ho byrja på mellomvakt frå 11 til 18! Dette er ikkje greitt!»

«Øh, dette må vi snakke om når eg er tilbake. No har eg fri.»

«Og når har du tenkt å kome tilbake?»

«Øøøøh, eg har ganske mykje avspasering til gode. Det blir nok eit par veker?»

«Eit par veker??» Stemma til Sandy går i fistel. – «Skal du overlate ei alvorleg underbemanna avdeling til meg?? Eg har knapt vore nestleiar i fire månader! Eg har ikkje eingong tilgang til lønnskøyringssystemet vårt!»

«Lønna tek seksjonsleiar seg av. Men no må eg nesten gå.»

«Gå? Kva driv du eigentleg med nede på Jæren?»

«Det har du INGENTING med! Eg har inga forklaringsplikt overfor deg om kva eg gjer på fritida!»

Sambandet blir brote. Sandy ser med ein perpleks grimase på mobilen sin. So ser ho bussen kome slingrande, og vinkar han til seg.

*

Sandy er lettare nervøs når ho forsiktig stikk nasen ut av heisen oppe i sjette etasje. Det er fredag morgon klokka 7:25, fem minutt før dagvakta hennar startar. Kjenner ho gangen vidare rett, so vil nok dagvakta vare mykje lenger enn til tre i dag. Det er ikkje eit menneske å sjå i den lange korridoren, berre lukta av kaffi frå kjøkkenet indikerer at det er menneske til stade der oppe. Roa no er svikefull, for det er alltid stille før stormen. Ho tuslar nedover korridoren med sommarfuglar i magen og hjartet hamrande. Inne på kjøkkenet står ei bleik og synleg sliten Prompe-Pia og held på å lage frukost til dei 16 bebuarane – avdelinga er nok ein gong full.

Full avdeling og ingen tilsette å oppdrive. Dette er situasjonen til sjukeheimen i eit nøtteskal.

Med nesten redde auge kik Sandy sakte inn på vaktrommet. Der sit verneombodet Ivar, helsefagarbeidaren Viktoria og ein vilt framand mannsperson med raudt hår og frekner.

«Hallå,» seier han. – «Eg heiter Dennis, og kjem frå KarmaCare.»

«Sandy, nestleiar,» seier ho i søtt alvor.

Ho ser i vaktplanboka på PC-en at Morfin-Mona skal jobbe arbeidshelg, og at ho difor jobbar seinvakt i dag. Kor mange pasientar vil overleve helga? Ho grøssar seg. Ivar heller kaffi til ho i ein kopp, nesten som han kan lese tankane hennar. For alt ho veit kan han lese tankar. Fyren har jo jobba her i 25 år.

«Har de fått overlapping av nattevakta?» spør Sandy.

«Det er ikkje naudsynt,» svarer Viktoria. – «Eg har vore nattevakt, saman med Pia. Og no skal vi begge jobbe dagvakt.»

«Dagvakt etter nattevakt?» Sandy ristar bestemt på hovudet. – «Det kan eg ikkje tillate. Det er forbode, jamfør Arbeidsmiljølova.»

«Nattevaktene kom aldri, so då måtte Viktoria og Pia gå rett frå kveldsvakt over på nattevakt,» svarer Ivar.

«Det er iallfall ikkje lov!» utbryt Sandy. – «De er klare over at Arbeidstilsynet kjem til å klikke dersom dei finn ut dette?»

Ivar tek seg ein lang, roleg slurk frå kaffien. So svarer han:

«Som verneombod har eg ingen intensjonar om å varsle Arbeidstilsynet. No var Pia og Viktoria snille og meldte seg friviljug. Det kom til å bli to av oss tre likevel. Alternativet hadde vore inga nattevakt…»

«… og det er endå meir ulovleg.» Sandy søkk saman som ein sekk utslitne poteter. Ho, Ivar, Viktoria og Jannike drikk kaffi synkront, like langt og roleg. – «Greitt. Vi får lage fordeling. Vi har for éin gongs skuld anstendig bemanning og—»

Brått høyrest eit helvetes rabalder inne frå kjøkkenet. Sandy kvepp so ho nesten ramlar av stolen. Alle på vaktrommet spring inn på kjøkkenet. Der har Pia kollapsa på golvet med ein kjele full i egg og kokande vatn. Ho er stygt forbrent. Egga ligg på golvet, fleire er knuste. Dette er verkeleg ikkje bra i ei tid med alvorleg eggmangel!

Snart uler ein ambulanse vekk frå sjukeheimen med det øydelagde ryktet.

To gamle bergensfruer frå nokre omsorgsbustader i nabolaget står i vegkanten og ser på ambulansen med store auge. Dei vender seg mot ein gammal kall med rullator som går oppetter fortauet. Snart møtest dei.

«Ka skjedde der nede?» spør den eine frua på velklingande bergensk.

«En av pleierjentene kollapset på kjøkkenet i korttidsavdelingen og fikk kokende vann over seg,» svarer den eldre herren med store auge. – «Hon hadde visst jobbet aftenvakt og nattevakt og var nu nettopp påbegynt dagvakt! Trippelvakt uten hvile eller søvn!»

«Huff, for en rovdrift!» utbryt den andre frua. – «Det e ikkje forsvarlig, ikkje det spøtt!»

«Ja, her jobber di bokstavelig talt til di stuper!» utbryt den fyrste.

«Det e ledelsen sin skyld alt sammen!» seier mannen medan han ristar på hovudet. – «Tenk å pine di ansatte på denne måten! Dette skal eg skrive til avisen om! Nu må politikerne gjøre noget med denne bemanningen!»

Alle dei tre eldre vandrar bestemt i veg for å spreie ordet. Snart vil nok rekrutteringsproblema på sjukeheimen bli endå verre.