Dette er ei novelle. Alle personar og hendingar er oppdikta.

Regnvêrsskyene heng tunge og mørke over Bergen, med unntak av små, leikne glimt av sol som berre er der for å terge dei vêrsjuke innbyggjarane. På den travle bussterminalen ved Vestkanten storsenter i Loddefjord vest for Bergen sentrum glir ein buss majestetisk inn på perrongen. Den raudøygde, somaliske bussjåføren opnar dørene, og passasjerane strøymer ut som maur frå ei maurtue. Vakre ungjenter med masse stygge tatoveringar og piercingar. Innvandrarkjerringar med hijab og dyre mobiltelefonar. Nokre grå mus av nokre halvgamle kvinner som nærmar seg seksuell utløpsdato. Tenåringsgutar med identisk hårfrisyre og same svindyre merkeklede frå kjeda Gant. Det er ein heilt vanleg ettermiddag i eittida – ingen går tydelegvis verken i arbeid eller på skule lenger.

To pensjonistar hinkar seg ut av bussen i sakte, bedageleg snigletempo. Dei travle, langt yngre medmenneska suser forbi dei som utolmodige bilistar i venstrefeltet på ein motorveg. Desse gråsprengde kallane er faretrugande nær nitti, og det er berre eit tidsspørsmål før dei fell, knekk lårhalsen og blir avliva av den nye generasjonen av Morfin-Monaer og Midazolam-Mereter på dei mange sjukeheimane i Bergen og omland.

«Du, si meg,» seier den eine på velklingande bergensk. «Eg har hørt rykte om at det e så billige bøtter på Vestkanten.»

«Bøtter?» svarer den eine. «Det e ikkje meg bekjent.»

«Jo, du skjønnar det, Langedal, hvis man pisser i en bøtte på Vestkanten, så får man den til 75% redusert pris!»

Langedal ser på kompisen med store auge.

«Nei, nu har eg aldri hørt på maken! E det et nytt salgstriks? Eg var selger for Husqvarna i 55 år, men har aldri hørt noget lignende! Eg tror du bløffar, Soltvedt!»

«Eg lyvar ikkje! Det e sant! Du vil sikkert ikkje tro meg, men en av di derre pikene fra Hjemmesykepleien måtte gjøre sitt fornødne i en bøtte nylig fordi hon ikkje fikk gå på do! Hon va på jobb, behovet meldte seg, men intet toalett var tilgjengelig!»

«Huff, no spøkar du félt, Soltvedt.» Langedal ristar låttmild på hovudet.

«Eg kan bevise det! Kom med meg!»

«Jaja, eg ska no ikkje til fastlegen før om en time uansett.»

Langedal og Soltvedt hinkar, skumplar og strevar seg inn på senteret. Dei held nesten på å ramle på ræv når dei stig oppå samlebandet som fraktar dei frå kjellaren til fyrste etasje. Her aular det av liv – det må då vere 500 menneske på senteret denne travle dagen midt i arbeidsveka.

«Nu?» spør Langedal. «Kor e di billige pissebøttene?»

«Hehe, vi må jo pisse i di først!» svarer Soltvedt.

«Vel, nu har jo eg innlagt kateter, men eg kan jo bare åbne urinposen og skvette litt oppi.» Han gnir seg på haka. «Faktisk begynner posen å bli ganske så full. Eg går på vanndrivende, og det e noget herk!»

Soltvedt ser seg rundt med forvirring:

«Hmm, her er totalt forandret siden sist eg var her – i 2013 eller noget i den dur. (Hmm, hvilket år e vi i nu, forresten…?)» Han ser Coop-logoen i det fjerne. «Ah, der e Coop OBS! Der har di alt mellom himmel og jord! Kom igjen! Nu skal det handles bøttar i bøttar og spann, hehehe.»

«Eg har jo egentlig ikkje bruk for nogen bøtte…» mumlar Langedal stille i det han følgjer kompisen gjennom folkehavet. «Ka i hunen skal en gamling med ene foten i graven med en bøtte?»

Det er minst 100 meter kø i kvar kasse i den digre butikken. Coop-Malin sit herleg på utstilling og stønnar medan ho skannar varer i kyndig tempo. Perleøyredobbane og gullsmykket med den søte, vesle «E»-en glitrar i all si fanga prakt; små, leikne glimt av høgst mellombels ungdom.

«Hei, frøken!» kaukar Soltvedt. Malin frys herleg til og snur seg mot dei. «Kor finner man bøtter?»

«Borte i avdelinga for kjøkkenutstyr…!!» stønnar Malin dirrande. Ho er so sprengkåt og pissetrengt at dei vakre auga går i kryss. Den digre rumpa er godt planta på stolen, og skal bli verande der resten av opningstida.

«Huff, denne butikken e så svær,» jamrar Langedal i det han og kompisen byrjar på den lange ferda. «Kjøkkenavdelingen må da vere 300 meter unna!»

«Slutt med den sytingen, du har godt av å bevege deg! Du vil ikkje visne hen i en stol og bli rullestolavhengig!»

«Dine ord medfører riktighet… Men si det til bena og hoftene mine.»

Dei to gamlingane stavrar og slit seg i veg gjennom butikken medan travle ungdommar smyg forbi i eit halsbrekkande tempo. Til slutt kjem dei bort til kjøkkenavdelinga, der det står ein stabel med mørkegrå bøtter med Xtra-merkelapp på, som er det billegaste merket til Coop. Soltvedt løftar opp ei bøtte og viser til Langedal.

«Se her!» seier han. «Her e en nydelig bøtte! Fort, åbne urinposen og piss nedi bøtten!»

«Huff, dette e en tanke fornedrende…» Langedal byrjar å fikle med buksa si med raude kjakar. «Eg håber ikkje nogen av barnebarnene ser meg no… Di vil nok lure på ka besten drivar med. Tenk om di tror eg e blitt senil!»

«Åh, skit no i det!»

«Skit? Eg trodde vi bare skulle pisse i bøtten!»

«Justér høreapparatet ditt, eg sa ‘skit i det’! Gi blaffen i om nogen ser oss! Vi ska snart daue uansett, ka har vi å tape?»

Langedal kavar og slit med sine skjelvande, giktbrotne fingrar. Til slutt får han bretta opp Dressmann-buksa sopass mykje at kranen på urinposen stikk ut. Snart fossar urinen ned i bøtta. Soltvedt finn ei anna bøtte.

«Piss litt oppi denne også!» seier han.

«Skal ikkje du også pisse?» spør Langedal.

«Nei, eg pisset før vi dro hemenfra. Blæren min e like tom som hovve til min kone.»

«E ikkje hon på aldershém med alvorlig demens?»

«Jo…?»

Brått dukkar det opp ei bøs Securitas-vakt som er særs mørk i huda. Dei to kallane skvett til, og Langedal søler uheldigvis resten av urinen i posen på golvet.

«Jaha, och vad håller ni på med, grabbar?» spør han på svensk. Dei to står der og gnir seg i nakken.

«Øh… Det oppstod noget akutt,» svarer til slutt Soltvedt.

«Ni måste följa med mig,» seier vakta og vinkar dei bryskt med seg. Skjemde som hundar følgjer dei etter han gjennom det folketette lokalet.

Coop-Malin kastar eit blikk over skuldra då ho ser dei to eldre herrane bli førde vekk.

«Hmm, ser ut som nokon prøvde å få bøtter til redusert pris igjen,» seier kunden som Malin held på å ekspedere varene til.

«Ja, vi har hatt ein del av dei den siste veka…!!» svarer ho tilbake igjen. «Det er so dumt når slike rykte byrjar å spreie seg…!!»

«Heilt sant. Og du kan forresten halde fram å skanne varene mine, Coop-Malin…!» Eit leikent smil.

Malin må bite seg i tunga for å ikkje kome der ho sit. Smilande frå øyre til øyre held ho fram sin einaste funksjon i dette universet. So fort det er tid til det (sannsynlegvis etter sengetid), må ho nok stad og finne urinbøtter og vaske dei med klor. Dette kjem nok til å bli eit tilbakevendande problem. Enkelte trur jo på absolutt alt dei høyrer og ser.